سمیه شوکتی مقرب؛ مهرزاد منصوری؛ حکیمه ایوبیان
چکیده
با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، منطق هویت و غیریت در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و امریکا متحول گشته و این دو بازیگر از متحد استراتژیک به نیروهایی متخاصم بدل شدند. از این لحظۀ تاریخی، روابط ایران و امریکا و به تبع آن ایران و غرب، در دایرهای از اگونیسم تا آنتاگویسم بازنمایی گردید. این موضوع در سطوح ذهنی و عینی ...
بیشتر
با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، منطق هویت و غیریت در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و امریکا متحول گشته و این دو بازیگر از متحد استراتژیک به نیروهایی متخاصم بدل شدند. از این لحظۀ تاریخی، روابط ایران و امریکا و به تبع آن ایران و غرب، در دایرهای از اگونیسم تا آنتاگویسم بازنمایی گردید. این موضوع در سطوح ذهنی و عینی قابل‌توجه بوده و مسالۀ تحریم‌ها علیه ایران یکی از کانونهای اصلی این موضوع بهشمار میرود. نوشتار پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که «با کانون قراردادن خبرهای منتشرشده در پیکرۀ به‌روزشوندۀ NOW در باب مسالۀ تحریم‌های اعمالی بر ایران (از سال 2010 همگام با فعال‌شدن پیکره تا سال 2019)، گفتمان پنهان نهفته در پس این پیکره، چه نشانهها و مفاهیمی را برجسته‌سازی کرده و یا به حاشیه می‌راند؟». این پژوهش با طراحی یک سامانۀ روششناختی چندسطحی، در دو سطح خرد و کلان به تحلیل داده‌ها می‌پردازد. در سطح خرد با استفاده از پیکرۀ به‌روزشوندۀ NOW موارد ناظر بر «تحریم‌ها علیه ایران» را با توجه به مقوله‌های معنایی و نشانه‌شناختی دسته‌بندی کرده و در سطح کلان چگونگی بازنمایی مسالۀ تحریم‌ها علیه ایران با تکیه بر داده‌های حاصل از سطح خرد، واکاوی می‌شود. در سطح کلانِ پژوهش از نظریۀ تحلیل گفتمان (انتقادی) با تاکید بر دیدگاه «گفتمان پنهان» فرکلاف، از دیدگاه‌های لاکلا و موف و تئون فن‌دیک بهره گرفته می‌شود. برمبنای یافته‌ها، در پیکرۀ پژوهش، مسائل بازگشت دگربارۀ تحریم‌ها، نقض آن از سوی برخی کشورها، معافیت برخی دیگر در نتیجۀ همراهی با ایالات متحده، نوع اعمال قانونی آن و مکان‌ها و اشخاص برجسته‌سازی می‌شود. پربسامدترین رخدادهای پیکره بیانگر نگرشی یک‌سویه از منظر ایالات متحده است و از واکنش‌های ایران چشم‌پوشی می‌کند.
